Top 10 kỹ năng tương lai mà Gen Z cần sở hữu.
Phải thừa nhận rằng, chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên đầy biến động. Sự thay đổi khó lường của nền kinh tế, chính trị, xã hội và sự phát triển mạnh mẽ, đột phá của công nghệ, tự động hóa, trí tuệ nhân tạo, máy học… đặt ra rất nhiều thách thức cho lực lượng lao động trong tương lai.
Theo Báo cáo tương lai của công việc năm 2020 của Diễn đàn kinh tế thế giới, dự báo 50% lực lượng lao động sẽ cần học lại các kỹ năng (reskill) vào năm 2025. Điều này có làm bạn sợ hãi, đặc biệt nếu bạn là người thuộc thế hệ Z, những người đang và sẽ sớm bước vào thị trường lao động trong tương lai gần.
Bài viết này của tôi sẽ đề cập và phân tích top 10 kỹ năng mà Gen Z cần sở hữu trong tương lai. Đây là những kỹ năng được gợi ý trong Báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới. Bạn hãy đọc và bắt đầu trang bị cho mình những kỹ năng này ngay từ hôm nay.
Tư duy phân tích và đổi mới
Tư duy phân tích là khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp dựa trên sự thu thập, đánh giá và sắp xếp thông tin. Trong khi đó, đổi mới liên quan đến sự sáng tạo.
Tư duy phân tích và đổi mới thuộc nhóm kỹ năng giải quyết vấn đề – một trong những thứ không thể thiếu và không bao giờ lỗi thời trong môi trường làm việc. Đơn giản bởi vì bất kỳ hoạt động nào của bạn cũng cần phải hướng tới việc giải quyết một vấn đề nào đó.
Ví dụ: Bạn cần tìm ra giải pháp cho một sự cố chất lượng phát sinh. Hay sáng tạo ra một sản phẩm mới để giải quyết nhu cầu mới của khách hàng.
Sở hữu tư duy phân tích sẽ giúp bạn đưa ra quyết định hợp lý dựa trên những dữ liệu, bằng chứng liên quan. Nhưng khả năng đổi mới sẽ giúp bạn đưa ra những ý tưởng mới để giải quyết vấn đề một cách đột phá, không theo lối mòn.
Đọc thêm: Cách rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề
Học tập chủ động và chiến lược học tập
Kỹ năng này đề cập đến việc bạn luôn sẵn sàng và tự thiết kế chiến lược để tiếp cận những kiến thức mới. Hãy nhớ rằng, trong bất kỳ thời đại nào, tự học cũng là “kỹ năng vua” mà bạn cần nắm bắt.
Hiện nay, nhiều ngành nghề, lĩnh vực mới liên tục xuất hiện. Trường lớp, sách vở và các chương trình đào tạo truyền thống không kịp cập nhật những thay đổi này để dạy cho bạn. Vì thế, bạn cần phải biết cách tự học và thu thập kiến thức cho mình.
Hơn nữa, mỗi cá nhân sẽ phù hợp với những phương pháp, cách thức học tập khác nhau. Có người tiếp thu thông tin bằng phương pháp đọc, người khác lại học tốt hơn bằng kênh nghe hay học qua trải nghiệm. Để xây dựng được chiến lược học tập phù hợp, bạn cần hiểu bản thân mình và mục đích của việc học.
Giải quyết vấn đề phức tạp
Lại thêm một kỹ năng giải quyết vấn đề nữa mà bạn cần nắm bắt. Nhưng tại sao lại là giải quyết vấn đề “phức tạp”.
Bởi lẽ trong tương lai, những vấn đề đơn giản, mang tính lặp đi lặp lại sẽ được giải quyết bởi máy móc, robot. Những vấn đề khó mà máy móc chưa thể giải quyết được sẽ do con người xử lý.
Nhưng bạn đừng lo, vì việc giải quyết vấn đề sẽ trở nên đơn giản, nếu bạn có tư duy đúng đắn, biết áp dụng quy trình và công cụ giải quyết vấn đề thích hợp. Bạn hãy tham khảo thêm trong bài viết này.
Tư duy phản biện và phân tích
Phản biện là việc sử dụng các bằng chứng, luận cứ để bảo vệ quan điểm của mình. Tư duy phản biện, kết hợp với phân tích và đánh giá đa chiều sẽ cho bạn cái nhìn toàn diện và sâu sắc về vấn đề. Từ đó, bạn có thể tìm ra giải pháp hiệu quả cho vấn đề và ra quyết định tốt hơn.
Tư duy phản biện và phân tích không phải là một kỹ năng mới. Đây là kỹ năng vẫn luôn tồn tại từ thời xa xưa và giữ nguyên tầm quan trọng cho đến ngày nay.
Chúng ta không loại trừ khả năng trong tương lai, trí tuệ nhân tạo có thể sở hữu kỹ năng này. Tuy nhiên, trong tương lai gần, đây vẫn là một kỹ năng rất “con người” mà bạn cần rèn luyện.
Bạn có thể tham khảo bài viết sau đây của tôi để biết cách nâng cao tư duy phản biện: https://phunganhtuan.com/ky-nang-phan-bien-la-gi/
Tính sáng tạo, độc đáo và chủ động
Theo Đại học bang California (Hoa Kỳ), sáng tạo được định nghĩa là xu hướng tạo ra hoặc nhận ra ý tưởng, lựa chọn thay thế hoặc khả năng có thể hữu ích trong việc giải quyết vấn đề, giao tiếp, giải trí cho bản thân và những người khác.
Có thể thấy rằng, sáng tạo không còn bó hẹp trong lĩnh vực nghệ thuật, sáng tác, giải trí,… mà có mặt ở mọi khía cạnh cuộc sống và công việc. Trong tương lai gần, đây vẫn là một kỹ năng riêng có của con người, mà trí tuệ nhân tạo chưa sở hữu được.
Vì thế, hãy tìm cách cải thiện và nâng cao tính sáng tạo, chủ động của mình. Đừng nghĩ rằng sáng tạo là khả năng bẩm sinh, thiên phú. Đây là một kỹ năng bạn hoàn toàn có thể học tập và rèn luyện được.
Lãnh đạo và ảnh hưởng xã hội
Trải qua đại dịch Covid-19, có thể thấy rằng cách thức giao tiếp, làm việc, hợp tác giữa người với người đã gần như thay đổi hoàn toàn. Từ làm việc trực tiếp, hiện nay nhiều tổ chức đã chuyển sang hình thức làm việc online 100% hoặc hybrid. Cách thức trao đổi thông tin giữa người với người cũng vì thế mà thay đổi theo.
Đặc biệt, với thế hệ ưa thích việc trao đổi qua hình thức chat như Gen Z, kỹ năng “làm việc với con người” sẽ có sự thay đổi sâu sắc. Những thay đổi này tác động trực tiếp đến sự lãnh đạo và ảnh hưởng xã hội của con người.
Bạn cũng có thể thấy rằng, nhiều bạn trẻ Gen Z hiện nay đang là những người có ảnh hưởng trên các nền tảng như Tiktok hay Instagram, thay vì gây ảnh hưởng bằng việc diễn thuyết, địa vị xã hội… như các thế hệ trước.
Trong tương lai, đây chắc chắn là một trong những kỹ năng sẽ được tái định nghĩa nhiều nhất mà Gen Z cần theo sát.
Tham khảo: 14 kỹ năng cần có của người lãnh đạo
Sử dụng, giám sát và kiểm soát công nghệ
Tôi nghĩ mình không cần giải thích nhiều, bởi sự phát triển hàng ngày hàng giờ của công nghệ là minh chứng rõ nhất về tầm quan trọng của kỹ năng này.
Gen Z là thế hệ được tiếp xúc với công nghệ từ trong trứng nước. Bởi đa phần bố mẹ của các bạn là những người sinh ra và lớn lên trong giai đoạn công nghệ thông tin bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Vì vậy, gen Z được kỳ vọng là những người sẽ học hỏi và nắm bắt nhanh chóng những công nghệ mới. Công nghệ đang len lỏi trong từng khía cạnh cuộc sống nên Gen Z đừng để bản thân tụt hậu nhé.
Thiết kế và lập trình công nghệ
Đây là một kỹ năng cao cấp hơn mà Gen Z cần nắm bắt. Không chỉ dừng lại ở việc sử dụng các sản phẩm công nghệ sẵn có, người lao động trong tương lai được kỳ vọng có thể thiết kế và lập trình công nghệ.
Việc này có nhiều mức độ, nhưng không có nghĩa là tất cả mọi người đều cần biết viết những dòng code phức tạp. Có rất nhiều công cụ và nguồn học tập từ miễn phí đến có phí mà bạn có thể tự tìm tòi và học hỏi để nâng cao trình độ công nghệ của mình.
Sự bền bỉ, khả năng chịu đựng căng thẳng và tính linh hoạt
Đây chắc chắn là kỹ năng mà bất kỳ ai cũng cần có, không riêng Gen Z. Cuộc sống và công việc luôn tạo ra nhiều áp lực cho chúng ta, lượng công việc ngày càng nhiều trong khi thời gian làm việc có hạn.
Nhưng trước hết, cần phải hiểu rằng căng thẳng không hoàn toàn xấu. Căng thẳng không lành mạnh có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và tinh thần, nhưng căng thẳng lành mạnh có thể giúp bạn mạnh mẽ và kiên cường hơn.
Để vượt qua căng thẳng, sức mạnh tinh thần là chưa đủ. Gen Z còn cần có một sức khỏe thể chất tốt và cảm xúc lành mạnh. Sự bền bỉ và tính linh hoạt sẽ những thứ hữu ích giúp bạn vượt qua những khó khăn trong công việc.
Tham khảo: 5 cách rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả
Lập luận, giải quyết vấn đề và tạo ra ý tưởng
Một lần nữa, bộ kỹ năng giải quyết vấn đề lại được nhấn mạnh. Kỹ năng này khá giống với việc sử dụng tư duy phản biện và phân tích để tìm ra bản chất của vấn đề, rồi dùng khả năng sáng tạo để đưa ra những ý tưởng mới, những giải pháp mới.
Tóm lại, để trở thành một nhân sự hữu ích, Gen Z cần quan tâm và phát triển các kỹ năng thuộc 4 nhóm:
- Quản lý bản thân
- Giải quyết vấn đề
- Làm việc với con người
- Sử dụng và phát triển công nghệ
Bạn khó có thể xuất sắc ở mọi kỹ năng, nhưng hãy thường xuyên tự đánh giá lại bộ kỹ năng hiện tại của bạn để xem bạn đã nắm bắt được hay còn thiếu kỹ năng nào. Từ đó, lên kế hoạch để cải thiện chúng.
Bạn có thể tìm đọc thêm các bài viết trong mục Kỹ năng phát triển bản thân trên blog của tôi. Bạn có thể tìm thấy các quy trình, công cụ, hướng dẫn chi tiết để giúp bạn phát triển kỹ năng. Chúc bạn thành công!
