Storytelling là gì? Quy trình viết storytelling đầy cảm xúc.

Storytelling là một phần quan trọng trong sự thành công của thương hiệu và các chiến lược tiếp thị. Một câu chuyện thu hút, hấp dẫn và chạm đến cảm xúc của khán giả có thể biến những người lạ trở thành khách hàng của bạn.

Kể chuyện là một nghệ thuật đòi hỏi bạn phải có nguyên tắc, công thức và quy trình thực hiện, cùng với sự luyện tập chăm chỉ. Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ với bạn các kiến thức về storytelling để bạn có thể nắm được công cụ tuyệt vời này và áp dụng cho doanh nghiệp của bạn.

Storytelling là gì?

Storytelling là nghệ thuật kể chuyện, một phương pháp truyền tải thông điệp và ý tưởng thông qua câu chuyện. Nó là một công cụ quan trọng trong marketing để kết nối với khách hàng, tạo ra một sự kết nối cảm xúc và giúp tăng độ tương tác của khách hàng mục tiêu với thương hiệu.

Storytelling có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm truyền thông, marketing, giáo dục, khai vấn. Các câu chuyện được thiết kế để tạo ra một trải nghiệm tương tác cho người nghe, người đọc hoặc người xem. Nó giúp thương hiệu kết nối với khách hàng ở một cấp độ đầy cảm xúc, tạo ra một ấn tượng sâu sắc và đáng nhớ.

Khi thực hiện storytelling, các thương hiệu có thể tận dụng các yếu tố tưởng tượng, trải nghiệm và động lực để tạo ra một câu chuyện đầy sức hút và thú vị. Nó không chỉ giúp tăng độ tương tác với khách hàng mà còn giúp củng cố và tăng cường thương hiệu, tạo ra sự nhận thức và tình cảm tích cực từ khách hàng.

Lợi ích của storytelling là gì?

Tại sao từ một hoạt động rất bình thường, đó là kể chuyện, storytelling ngày nay lại được ứng dụng nhiều như vậy, đặc biệt là trong lĩnh vực quảng cáo, tiếp thị.

Bạn sẽ biết lý do qua những lợi ích chính mà storytelling đem lại. Đó là:

• Tạo kết nối cảm xúc với khách hàng. Storytelling giúp doanh nghiệp tạo ra một mối liên hệ với khách hàng bằng cách sử dụng câu chuyện để kích thích sự đồng cảm và gợi nhớ.
• Tăng tính gợi nhớ thương hiệu. Hình ảnh hoặc những ngôn từ đầy cảm xúc thường được lưu trữ rất lâu trong trí nhớ con người. Câu chuyện là một công cụ hiệu quả để doanh nghiệp của bạn tạo ấn tượng sâu sắc và khắc sâu tên thương hiệu trong tâm trí khách hàng.
• Tăng động lực mua hàng. Một câu chuyện ấn tượng, thú vị có thể kích thích sự quan tâm và cảm xúc của khách hàng, đặc biệt là động lực mua hàng.
• Tạo sự khác biệt với đối thủ cạnh tranh. Nếu thương hiệu của bạn tạo ra được một câu chuyện độc nhất vô nhị, nó sẽ có một sự khác biệt và độc đáo so với đối thủ. Trong thế giới kinh doanh cạnh tranh khốc liệt, sự khác biệt chính là yếu tố quan trọng tăng khả năng nhận diện thương hiệu của bạn.

Phân biệt storytelling và content marketing

Content marketing là việc tạo ra và chia sẻ những nội dung giá trị, nhằm thu hút và tiếp cận với khách hàng. Nội dung có thể ở dạng bài viết, video, hình ảnh, infographics, ebook, podcast…

Mục đích của content marketing là cung cấp thông tin và giá trị cho khách hàng mục tiêu. Từ đó, tạo sự tin tưởng và xây dựng mối quan hệ với khách hàng.

Với định nghĩa của content marketing và storytelling ở trên, dễ dàng thấy rằng storytelling là một phần của content marketing.

Storytelling tập trung vào việc kể chuyện và gây cảm xúc cho khách hàng để tăng tính nhận thức về thương hiệu. Trong khi đó, content marketing tập trung vào việc tạo ra nội dung giá trị để thu hút và tiếp cận với khách hàng. Các nội dung này có thể gây cảm xúc, tạo sự gắn kết (storytelling) hoặc không.

5 hình thức storytelling

Kể chuyện không chỉ dừng lại ở hình thức truyền miệng, lời nói như thuở sơ khai. Giờ đây, với sự phát triển của xã hội và công nghệ thông tin, có rất nhiều cách để có thể kể một câu chuyện.

Để sử dụng storytelling hiệu quả trong tiếp thị, bạn cần biết các kiểu kể chuyện chính. Có 5 hình thức như sau:

Kể chuyện bằng miệng (Oral storytelling)

Đây là hình thức kể chuyện lâu đời nhất. Ở một số quốc gia, hình thức này mang đậm tính văn hóa, như ca hát, ngâm thơ, kể chuyện…

Hình thức này vẫn được sử dụng rộng rãi ngày nay, ví dụ như trên đài phát thanh hay podcast. Nhiều người cũng có thể livestream để kể câu chuyện của mình trên mạng xã hội như Facebook hay Tiktok.

Kể chuyện bằng văn bản (Written storytelling)

Đây là một trong những hình thức kể chuyện phổ biến nhất trên thế giới. Sách, báo, tạp chí, biểu ngữ,… là những ví dụ về cách kể chuyện bằng văn bản.

Người đọc có xu hướng đọc để giải trí, tăng tri thức hoặc khám phá những điều mới lạ. Vì thế, các nhà tiếp thị thường sử dụng hình thức storytelling này để quảng bá doanh nghiệp và sản phẩm của mình.

Bạn có thể thấy hình thức kể chuyện bằng văn bản phổ biến trên báo giấy hay trên báo điện tử, Internet.

Kể chuyện bằng hình ảnh (Visual storytelling)

Tranh và bản vẽ đã là một phần của văn hóa nhân loại trong thời gian rất dài. Với sự tiến bộ công nghệ, thuật ngữ ‘kể chuyện bằng hình ảnh’ được mở rộng hơn nhiều. Một số cách kể chuyện thông qua hình ảnh là phim, ảnh, video, infographics, animations, meme…

Visual storytelling là hình thức kể chuyện được sử dụng nhiều nhất trong các chiến dịch tiếp thị. Bạn có thể bắt gặp chúng ở khắp mọi nơi, từ áp phích quảng cáo trên đường, cho đến video quảng cáo trên TV, Youtube, mạng xã hội…

Kể chuyện kỹ thuật số (Digital storytelling)

Đây giống như một cách thức truyền tải thông tin hơn là hình thức kể chuyện. Thay vì tiếp thị tại hiện trường, trên báo giấy, áp phích, digital storytelling tiếp cận khách hàng qua Internet.

Nhờ hình thức này, thương hiệu có thể sử dụng hình ảnh, video, bài báo, blog, bản ghi âm, v.v. hoặc kết hợp chúng và tạo ra các hình thức kể chuyện phức tạp hơn.

Ngoài ra, Internet cho phép các nhà phát triển sử dụng trò chơi và kể câu chuyện của họ thông qua trò chơi. Cách kể chuyện này biến những người tiếp nhận dữ liệu một cách thụ động thành những người sáng tạo tích cực và khiến họ tham gia vào câu chuyện nhiều hơn bất kỳ lúc nào trước đây.

Kể câu chuyện thông qua số liệu (Data storytelling)

Data storytelling là việc sử dụng dữ liệu số để kể câu chuyện hoặc truyền đạt thông điệp. Nó kết hợp giữa các kỹ năng kể chuyện và phân tích dữ liệu, giúp biến các con số khô khan thành một câu chuyện thú vị và dễ hiểu.

Cách thức kể chuyện này hầu như không được dùng trong truyền thông, tiếp thị. Nó phù hợp hơn với các báo cáo, thuyết trình liên quan đến kinh doanh.

Các câu chuyện dựa trên dữ liệu có thể được sử dụng để thuyết phục và truyền cảm hứng cho các bên liên quan. Từ đó giúp quá trình ra quyết định được đơn giản hóa.

>> Có thể bạn quan tâm: Quy trình ra quyết định hiệu quả

Các yếu tố cấu thành một câu chuyện hấp dẫn

Bây giờ bạn đã biết các kiểu kể chuyện và cách sử dụng chúng trong tiếp thị. Đã đến lúc tìm hiểu xem câu chuyện hấp dẫn là như thế nào?

Đa phần người tiêu dùng coi câu chuyện là thú vị khi nó kể về điều gì đó quan trọng và có liên quan đến họ. Tuy nhiên, chừng đó là chưa đủ để làm cho câu chuyện của bạn hấp dẫn.

Storytelling thu hút phải bao gồm các yếu tố sau đây:

Thông điệp trung tâm và cốt truyện

Xác định ý chính của câu chuyện bạn kể. Thông điệp phải thật mạnh mẽ để có thể ảnh hưởng đến yếu tố cảm xúc chính của người đọc, người xem và nhắc nhở họ về tầm quan trọng của điều gì đó.

Sau khi bạn xác định thông điệp cốt lõi này, hãy xây dựng một cốt truyện xung quanh nó. Câu chuyện của bạn cần có mở đầu, cao trào và kết thúc. Hãy nhớ rằng tất cả các yếu tố này phải kết nối và xoay quanh thông điệp trung tâm.

Xung đột

Không thể tạo ra một câu chuyện hấp dẫn mà không có sự căng thẳng. Bạn có thể kết hợp các xung đột bên trong và bên ngoài để tạo sự tò mò và thúc đẩy người đọc, người xem tiếp tục theo dõi câu chuyện cho đến khi kết thúc.

Mô tả những thách thức mà nhân vật chính của bạn phải đối mặt trên con đường đạt được mục tiêu của họ. Việc này sẽ khơi gợi cảm xúc của khán giả và kết nối người tiêu dùng với thương hiệu của bạn thông qua những trải nghiệm mạnh mẽ.

Nhân vật

Chắc hẳn bạn đã từng nhớ tên nhân vật nào đó trong phim thay vì nhớ tên của diễn viên đóng vai đó. Đơn giản vì vai diễn của họ quá ấn tượng và in dấu sâu đậm trong tâm trí bạn.

Những nhân vật đáng nhớ là một yếu tố vô cùng cần thiết tạo nên những câu chuyện hay. Tất cả các nhân vật nên có mục tiêu, động lực, tiếng nói, điểm mạnh, điểm yếu, thách thức và cách họ vượt qua chúng.

Ngoại hình của nhân vật cũng cần phải trùng khớp với thế giới nội tâm của các nhân vật và phân biệt họ với nhau. Hãy nhớ rằng tất cả các tính cách đóng một vai trò nhất định trong câu chuyện và ảnh hưởng đến cốt truyện.

Bối cảnh

Chọn những địa điểm đáng chú ý trùng khớp với tính cách nhân vật của bạn và giúp phát triển cốt truyện. Nói cách khác, bối cảnh phải phản ánh bầu không khí của câu chuyện.

Ví dụ: nếu cốt truyện bí ẩn — hãy chọn những nơi tối tăm và xa lạ; nếu buồn cười — bối cảnh có thể tươi sáng và hấp dẫn.

Nhịp điệu và cấu trúc

Đi trên một con đường quá bằng phẳng sẽ khiến người ta buồn ngủ. Điều đó cũng đúng với storytelling.

Để thu hút người nghe, bạn cần thay đổi nhịp điệu của câu chuyện, tránh lối kể đơn điệu. Bất kể câu chuyện được kể theo hình thức nào, bằng miệng, văn bản, hình ảnh hay trò chơi, nó cũng cần những nút thắt, những đoạn cao trào.

Nhân vật chính của câu chuyện sẽ phải bước qua những khó khăn, thử thách để đạt được mục tiêu. Chính những điểm nhấn này sẽ giữ người đọc và người xem ở lại với câu chuyện của bạn.

Sự kết thúc

Người nghe cần hiểu rõ cách giải quyết của câu chuyện. Đặc biệt, những cái kết mở, để không gian cho khán giả tự tưởng tượng sẽ thu hút họ nhất.

Nếu bạn sử dụng cách kể chuyện trong tiếp thị, bạn nên sử dụng lời kêu gọi hành động ở cuối câu chuyện. Theo cách đó, bạn đưa ra hướng dẫn cho khán giả về những hành động trong tương lai của họ và đi đến kết thúc hợp lý của câu chuyện.

Hiểu những yếu tố này đã giúp bạn hình dung ra câu chuyện của mình cần phải có những gì chưa. Những yếu tố này giống như khung sườn để bạn kể chuyện. Tiếp theo, hãy cùng tôi tìm hiểu các kỹ thuật giúp bạn tạo storytelling thu hút.

4 kỹ thuật tạo content storytelling thu hút

Storytelling là cách hiệu quả nhất để cung cấp thông tin. Một nghiên cứu cho thấy, khi học sinh nghe một bài phát biểu bao gồm kể chuyện và sự kiện, 63% nhớ các câu chuyện và chỉ 5% nhớ số liệu thống kê.

Kết quả của nghiên cứu này đã chứng minh sức mạnh tối thượng của kể chuyện. Vậy thì, làm thế nào để có thể tạo ra những câu chuyện thu hút. Hãy làm giàu thêm cách viết content storytelling của bạn với 4 kỹ thuật sau đây.

Miêu tả những gì xảy ra theo từng cảnh

Chiến thuật này hiệu quả nhất khi bạn kể chuyện bằng văn bản. Thay vì kể về các sự kiện, bạn nên mô tả chúng. Đưa khán giả đến nơi xảy ra câu chuyện, khiến họ nghe và cảm nhận giống như các nhân vật của bạn.

Cách này có thể giúp bạn lôi cuốn độc giả vào câu chuyện của bạn, thu hút họ và tác động đến nhận thức của họ.

Tạo ra một anh hùng và một kẻ thù

Anh hùng hay nhân vật mạnh mẽ là một trong những yếu tố quan trọng nhất của câu chuyện. Mọi người luôn cần một nhân vật chính mà họ sẽ ủng hộ và một người mà họ sẽ ghét.

Đôi khi kẻ thù không nhất thiết phải là con người hay nhân vật phản diện. Đó có thể là sự vật, hiện tượng tự nhiên, sự việc ngăn cản nhân vật chính đạt được mục tiêu. Cao trào của câu chuyện là cuộc chiến lớn nhất giữa kẻ thù và anh hùng.

Làm cho câu chuyện sinh động và dễ liên tưởng

Để thu hút khán giả, bạn cần khơi gợi cảm xúc của người đọc hay người xem. Bạn cũng đừng ngần ngại chỉ ra điểm yếu của bạn hoặc thương hiệu và cách bạn khắc phục chúng. Những yếu tố hay góc nhìn của cá nhân sẽ làm cho câu chuyện trở nên chân thực hơn và cá nhân hóa hơn.

Tuy nhiên, đừng thêm quá nhiều chi tiết rườm rà xa rời cốt truyện. Bạn cần tập trung vào thông điệp chính và cốt truyện để luôn thu hút sự chú ý của những đối tượng mục tiêu.

Tạo cảm giác hồi hộp và thêm những tình tiết bất ngờ

Những tình tiết hồi hộp và căng thẳng sẽ khiến người đọc và người xem không thể rời câu chuyện. Họ muốn ở lại để xem vấn đề sẽ được giải quyết nhưng thế nào.

Bạn có thể tạo một cốt truyện phi tuyến tính và bắt đầu từ hành động ở giữa hoặc từ cao trào để thu hút khán giả ngay lập tức. Thêm những tình tiết bất ngờ để giữ cho xung đột trở nên gay gắt, khiến khán giả đồng cảm với các các nhân vật chính hơn và tạo ra một câu chuyện đáng nhớ.

4 kỹ thuật trên có thể được sử dụng trong bất kỳ câu chuyện nào. Hãy sử dụng chúng để sáng tạo ra những câu chuyện mạnh mẽ để đăng trên blog, phương tiện truyền thông hay mạng xã hội, các chiến dịch quảng cáo của doanh nghiệp bạn.

Tiếp theo, tôi sẽ chia sẻ với bạn một số công thức chính của storytelling để bạn có thể kể chuyện một cách có hệ thống.

4 công thức storytelling

Nếu như bạn tìm kiếm trên Internet, bạn sẽ tìm thấy khoảng hai chục công thức kể chuyện thu hút khán giả. Nhưng từng ấy thứ chắc chắn sẽ khiến bạn bối rối, đặc biệt là khi bạn là người mới với storytelling.

Vì thế, trong phần này, tôi sẽ chia sẻ cho bạn 4 công thức storytelling dễ dùng và được sử dụng phổ biến nhất. Hãy tiếp tục theo dõi nào.

Hành trình của anh hùng

Một công thức phổ biến trong văn học và điện ảnh, kể về một người hùng đương đầu với các thử thách và phải vượt qua chúng để đạt được mục tiêu. Công thức này thường bao gồm các yếu tố như đặt ra một mục tiêu, đối mặt với các thử thách, phát triển kỹ năng, tìm kiếm sự giúp đỡ và cuối cùng là đạt được mục tiêu.

Vấn đề – Giải pháp

Công thức này tập trung vào việc giải quyết một vấn đề hoặc thách thức nào đó. Nó thường bao gồm mô tả vấn đề, đưa ra những hệ quả và đề xuất một giải pháp hoặc phương pháp giải quyết.

Chuyển hóa

Công thức này tập trung vào việc thay đổi hoặc phát triển của một nhân vật hoặc một tình huống. Nó thường bao gồm mô tả tình huống ban đầu, những thách thức và khó khăn, sự thay đổi và phát triển, và kết thúc với một trạng thái mới hoặc một cảm giác thoải mái.

Tiết lộ

Công thức này tập trung vào việc tiết lộ một bí mật hoặc một sự thật quan trọng. Nó thường bao gồm việc đặt ra một câu hỏi, tìm kiếm câu trả lời và cuối cùng là tiết lộ một sự thật quan trọng hoặc một bí mật.

Cách sử dụng storytelling trong marketing

Như vậy, chúng ta đã cùng tìm hiểu về các hình thức storytelling, các yếu tố cấu thành một câu chuyện thu hút, cùng với các kỹ thuật và công thức sáng tạo content storytelling.

Bây giờ, hãy cùng thảo luận về cách dùng công cụ này trong quảng cáo, tiếp thị – một trong những lĩnh vực mà storytelling được ứng dụng nhiều nhất.

Các loại câu chuyện thường sử dụng trong Marketing

Nếu bạn đang giao nhiệm vụ sáng tạo ra một câu chuyện để quảng cáo cho doanh nghiệp, chắc chắn bạn sẽ rất cần một vài ý tưởng trong đầu.

Có nhiều loại câu chuyện khác nhau được sử dụng trong marketing mà bạn có thể tham khảo. Đó là:

• Câu chuyện thương hiệu: Câu chuyện về lịch sử và giá trị của thương hiệu.
• Câu chuyện về sứ mệnh: Câu chuyện về sứ mệnh và tầm nhìn của doanh nghiệp.
• Câu chuyện về thành công: Câu chuyện về các thành công và thành tựu của doanh nghiệp.
• Câu chuyện về sản phẩm: Câu chuyện về quá trình phát triển và sự tiến bộ của sản phẩm.
• Câu chuyện về khách hàng: Câu chuyện về trải nghiệm của khách hàng với sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp bạn.

Từ những điều cơ bản này, hãy vận dụng óc sáng tạo của bạn, kết hợp với những công thức content storytelling ở trên để tạo ra những nội dung quảng cáo hấp dẫn.

Cách tạo một kế hoạch storytelling

Để triển khai một chiến dịch marketing với trọng tâm là content storytelling, bạn cần có một cách tiếp cận và triển khai bài bản. Sau đây là những bước bạn cần làm để tạo ra một kế hoạch storytelling hiệu quả cho doanh nghiệp.

Bước 1: Tìm ra các câu chuyện thú vị về thương hiệu của bạn

Trước khi bắt đầu xây dựng kế hoạch storytelling, bạn cần phải tìm ra các câu chuyện thú vị và liên quan đến thương hiệu của mình.

Đây có thể là các câu chuyện về lịch sử của công ty, các thành tựu đáng chú ý hoặc các trải nghiệm của khách hàng với sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn. Hãy dành thời gian để tìm kiếm những câu chuyện này bằng cách nghiên cứu và ghi chép lại.

Bước 2: Xác định mục tiêu của storytelling

Trước khi bắt đầu xây dựng câu chuyện của bạn, hãy xác định mục tiêu của chiến dịch storytelling của bạn.

Mục tiêu có thể là tạo ra sự kết nối với khách hàng, tăng tính gợi nhớ đến thương hiệu hoặc tăng doanh số bán hàng. Bất kể mục tiêu đó là gì, hãy nhớ viết chúng thật SMART.

Bằng cách xác định mục tiêu rõ ràng, bạn sẽ tạo ra những câu chuyện phù hợp và đưa ra các chỉ số đo lường để đánh giá hiệu quả của chiến dịch marketing.

Bước 3: Xác định đối tượng mục tiêu

Các câu chuyện của bạn sẽ chỉ hiệu quả khi nó được đưa đến đúng đối tượng khách hàng mục tiêu. Hãy vẽ thật cụ thể chân dung khách hàng của bạn, bao gồm độ tuổi, giới tính, sở thích và nhu cầu, nỗi đau…

Hãy đặt mình vào vị trí của khách hàng để thấu hiểu và tìm ra những yếu tố cảm xúc có thể chạm đến trái tim khách hàng. Điều này sẽ giúp bạn tạo ra một câu chuyện phù hợp với sự quan tâm và nhu cầu của khách hàng.

Bước 4: Xây dựng câu chuyện

Sau khi có đủ nguyên liệu trong tay, hãy bắt đầu xây dựng câu chuyện của bạn. Bạn có thể sử dụng một trong các công thức tôi chia sẻ ở trên, kết hợp với các kỹ thuật storytelling để kết nối cảm xúc với khách hàng.

Sau đó, hãy tận dụng các phương tiện truyền thông để chia sẻ câu chuyện của mình tới khách hàng nhé.

Lời kết

Storytelling là một công cụ mà bất kỳ người làm marketing nào cũng cần sử dụng thành thạo. Nó là một cách tuyệt vời để bạn kết nối với người đọc hay người xem, bằng một hình thức nhẹ nhàng, không ép buộc và có thể khắc sâu thông điệp cần truyền tải vào tâm trí họ.

Hy vọng với những chia sẻ của tôi trong bài viết này, bạn đã có thể bắt đầu làm quen và tập sử dụng công cụ này trong công việc của mình. Chúc bạn thành công!

Nguồn tham khảo: Sendpulse, Alexcattoni, Hubspot